Isaac Lopes Dias

Bordje: Anja van Mil - verhaal: Gerda van't Hoff

Isaac Lopes Dias was diamantbewerker van beroep. Isaac was getrouwd met Lea van Loen (53) en ze hadden een zoon Herman (27), een schoondochter Bloeme (24) en een kleinzoon Eduard Jaques(3). Isaac is maar 51 jaar geworden 🥀

Isaac was 15 jaar toen hij in 1906  bij diamantfabriek Gebr. Cohen werd aangenomen voor zijn eerste stage en als leerling werd toegelaten door de Algemene Nederlandse Diamantbewerkers Bond. Zijn tweede stage was bij diamantfabriek Van Weerden. Op 21 december 1909 was zijn leerlingentijd voorbij en ging zijn lidmaatschap van de bond in: lidnummer 3351 in sectie 2.

Als briljantslijper kon Isaac goed werk vinden. In 1911 ging hij een paar weken in Antwerpen kijken. In augustus 1913 ging hij er weer heen en werkte daar tot juli 1917. In die periode is hij ook getrouwd: op 7 oktober 1914 in Amsterdam met Lea van Loen. Herman Isaac werd in december van dat jaar geboren.

De briljant is een slijpvorm waarbij zowel de boven als de onderkant wordt gefacetteerd op een manier die optimale lichtreflectie en dus schittering geeft. De steen wordt facet voor facet geslepen. Het slijpen vereist vakmanschap: Amsterdam en Antwerpen hadden de beste slijpers. De diamantindustrie in Amsterdam stond wereldwijd in hoog aanzien en bracht veel geld op voor de stad en het land. In Amsterdam werkten ongeveer 2.100 Joodse diamantbewerkers en ongeveer 1.300 Christen-diamantbewerkers. De bezetters hadden snel door dat als alle Joodse diamantbewerkers weg zouden zijn, deze lucratieve industrie teloor zou gaan. In 1941 stelden zij de NSB’er H.M. Blesgraeft aan als ‘leider’ van de bedrijfsgroep edelmetaal en diamant. Er werd berekend dat 500 Joodse diamantbewerkers moesten blijven om de diamantindustrie overeind te houden. Er werden lijsten opgesteld van de diverse groepen: klovers, slijpers, enz., wie niet op de lijst stond kon wel gedeporteerd worden. Isaac stond niet op een van de lijsten. Op zijn lidmaatschapskaart staat op 16-3-1942: 'bedankt met schuld', hij had de contributie van de laatste twee weken nog niet betaald.

Door gebrek aan vakmensen, maar ook door de onkunde en het wangedrag van Blesgraef,  was er na de oorlog niet veel meer over van de diamantindustrie in Amsterdam.

Isaac werd op 6 juni vanuit Vught naar Westerbork gebracht, Lea de volgende dag. Een dag later op 8 juni 1943 werden zij op transport gesteld naar Sobibor. Samen met 3017 andere mensen, waaronder 1300 kinderen. Dit was het beruchte transport nummer 15, het Kindertransport. Geen van hen zijn teruggekomen, allen werden bij aankomst in Sobibor op 11 juni 1943 vermoord.

bronnen: joodsmonument.nl;oorlogsbronnen.nl; joodsamsterdam.nl;sobibor.org;diamantbewerkers.nl;iisg.amsterdam;Het Parool 15 november 1945; Overzicht ANDB Gebeurtenissen 10 mei 1940-5 mei 1945 (iisg,9406)