Erwin Israël Mittler

Aleid Kappers

Erwin Israel Mittler is geboren in Berlijn op 1 februari 1905. Zijn moeder Irma Werner, afkomstig uit Praag, is in Wenen getrouwd met Siegfried Mittler, daar is Erwins zus Annie in 1903 geboren. Zeer waarschijnlijk is moeder Irma met dochter Annie en zoon Erwin na de Kristalnacht in 1938 naar Nederland gevlucht. Vader Siegfried is in 1938 overleden. Zij zijn als vluchteling via kamp Westerbork uiteindelijk in de tweede Constantijn Huyghensstraat te Amsterdam gaan wonen. Er worden twee huisnummers genoemd 33-tweehoog en 51-driehoog.  Het laatste is het meest waarschijnlijk omdat het in een politierapport voorkomt en nummer 33 op het terrein van het Wilhelmina Gasthuis zou zijn geweest.                                   

Erwin is een koopman en ging aan de slag. Hij begon een winkel in o.a. damesjurken (het jurkje op het naambordje) aan de J.P.Heyestraat 85. Daar werden in september 1941 een flink aantal jurken gestolen, waarvan Erwin aangifte deed. Dat las ik in een politierapport via de beeldbank van het Stadsarchief.                                             

Op 9 april 1942 trouwde hij met Ruth Rosenzweig (het takje met het roosje op het naambordje). Zij woonden in Amsterdam Zuid. Zijn ze samen bij moeder en zus ingetrokken? Is hij bij haar gaan wonen of zijn ze misschien ondergedoken? Het blijven tot nu toe allemaal vragen.                                                                                     In 1943 is zijn faillissement uitgesproken. Geen wonder want vanaf 29 september 1943 zat hij in gevangen in Kamp Westerbork, vanwaar hij op 26 februari 1944 wordt gedeporteerd naar Theresienstadt en op 28 september 1944 naar Auschwitz. Op 31 januari 1945 wordt vermoord in Mittelbau Dora, net geen 40 jaar oud.

Bijna elke dag loop ik door de tweede Constantijn Huyghensstraat langs het huis waar Erwin woonde. De straat is, sinds ik hem heb herdacht en heb leren kennen, nooit meer dezelfde. Er komen altijd weer vragen bij mij op, waar ik geen antwoord op zal krijgen. Hij is een levensecht persoon voor mij geworden en blijft in mijn herinnering gegrift.