Rafael Ensel

Judith Ensel

Mijn vaders vader

Rafaël Ensel is een zoon van Salomon Ensel en Sara van Kleef. Hij was het vijfde kind in een gezin van negen kinderen, drie jongens en zes meisjes. Zijn broer Joël heeft de oorlog overleefd, waarschijnlijk omdat hij getrouwd was met een niet Joodse vrouw.

Rafaël was getrouwd met Judith de Hond. Ze hadden samen twee kinderen Philip en Clara. Judith had ook nog een dochter uit een eerder huwelijk, Selina Polak. Ze woonden in de Blasiusstraat, waar meer familieleden woonden. Toen Rafaël, Judith en Selina werden weggevoerd, waren Philip en Clara bij hun oma en opa aan de andere kant van de straat. Philip was pas drie jaar en zijn zusje Clara nog een baby. Philip ging naar een onderduikadres in Neerkant in Brabant en zijn zusje naar Ouderkerk. Na de oorlog ging ook Philip, die toen al Flip werd genoemd, naar het gezin in Ouderkerk. Daar werd hij herenigd met zijn zusje. Eerst alleen de weekenden en vakanties en na een paar jaar definitief. 

Als kind wist ik al dat dit niet mijn vaders echte ouders waren en we noemden ze thuis altijd andere oma en andere opa. Voor mijn vader was het ome Jaap en tante Miep. Deze foto van mijn echte oma en opa, heb ik pas voor het eerst gezien toen ik een jaar of 35 was. Op de foto zijn zij beiden rond de dertig, zo jong nog. Elke keer als ik naar de foto kijk vraag ik mij af, wisten ze wat er boven hun hoofd hing en lieten ze daarom deze foto maken? 

Rafaël leefde voort in mijn vader, in mij en in mijn broers, maar ook in mijn neef en nicht. Een troostrijke gedachte..... Die doorgaande lijn heb ik geprobeerd te verbeelden in het naambordje voor Rafael.

Bron Foto: familiealbum van links naar rechts: Rafael, Judith met Clara op de arm, Philip en Selina. Klik op foto, voor volledige weergave.