Lenke Eijsman-Grünwald

Marike den Nobel

Je wordt als Lenke Grünwald geboren op 25 mei 1912 in Hongarije, in een heel oud dorp genaamd Diosgyor. Je moeder heet Borbála of Betti Schwarcz, is geboren in 1885 en is kostuumnaaister. Je moeder is 5 november 1942 in Auschwitz vermoord. Je vader is Jakob ( Jacques) Grünwald, geboren in 1872 in Boedapest. Ik kan geen overlijdensdatum van hem vinden. Ook zijn beroep weet ik niet. Je moeder hertrouwt in april 1942 met Israel Leser. Je bent de vierde van vijf kinderen.

Zus Ilona uit 1907, geboren in Putnok, was verkoopster. Ze werd vermoord in Auschwitz in 1942. Broer Lajos uit 1908, geboren in Diosgyor, is vermoord in Mauthausen. Broer Andor, geboren in 1910 in Miskole en vermoord in Sobibor,  was kleermaker. En je jongste zus Kornelia uit 1917, is stikster en is vermoord in 1944.

Ik weet niet wanneer je ouders naar Nederland gegaan zijn. Van je vader kan ik bijna niets vinden. Mogelijk is hij de Jakob Grünwald die voorkomt in het vreemdelingendossier van de stad Antwerpen op 8 mei 1885 en mogelijk woonde hij van 1886 tot 1900 in Antwerpen.

Je trouwt met Hartog Eijsman, handelsreiziger, op 17 november 1932 in Amsterdam. Hartog is op 24 april 1909 geboren in 's Hertogenbosch. Hij is dan 23 jaar en jij 20. Je vader is dan al overleden, maar je moeder woont in Amsterdam en is erbij.

Jij en Hartog gaan wonen in Breda in de Achillesstraat 95. Dit huis is in 1933 gebouwd, het is dus helemaal nieuw als jullie erin trekken. Hier worden jullie twee zoontjes geboren; eerst Eduard Zacharias op 22 maart 1935 en daarna Léon op 4 juni 1937.

Dan breekt de oorlog uit. Ik luisterde naar een interview van een buurjongen van jullie, die drie huizen verderop woonde. Die vertelde dat de ernst van de oorlog eerst aan hem voorbij ging. Dat de kinderen die een Jodenster moesten dragen daar eerst trots op waren. Maar dat jullie nergens meer mochten verschijnen. En dat, toen jullie opgeroepen werden om in Polen te gaan werken, hij jullie wegbracht en afscheid nam. Maar jullie kwamen nooit terug.

Jullie zijn als gezin vertrokken, maar Hartog is uit de trein gehaald in Cosel.Hij heeft als dwangarbeider in een staalfabriek in Malapane gewerkt en ligt begraven in een massagraf op de katholieke begraafplaats van Szczedryk. Hij heeft als sterfdatum 31 maart 1944. De datum die alle Cosel transportgangers hebben gekregen.

Jij, Eduard en Léon zijn op 3 september 1942 in Auschwitz vermoord.

Bronnen: www.openarch. https: Kees Wouters.Wordress.com.Stadsarcief Breda. Interview Ad van Oosterhout (1928-2018) www.geni.com. www.genealogieonline