Aäron Springer

Martijn Swart

De Amsterdammer Aäron Springer, 39 jaar, woonde met zijn vrouw Anna, dochter Mina en zoon Salomon in de Veeteeltstraat 68 huis, een gezinswoning van 50 m2 in een rustig nieuw tuindorp, toen nog net buiten Amsterdam gelegen. Als ik nu uit mijn raam kijk zie ik het huis aan de overkant van de straat.
Aäron werkte als letterzetter, een gerespecteerd en zwaar beroep in die tijd, één van de inmiddels verdwenen ambachten. Wellicht stond Aäron de hele dag achter zijn zetbok in de drukkerij van de Joodse uitgeverij Joachimsthal aan de Muiderstraatweg te Diemen, dicht bij Betondorp. Hij zal daar, of elders, jaren hebben gewerkt, iedere dag honderden loden blokjes met letters op de zethaak gelegd, elke nieuwe regel met touwtjes op de galei bevestigd om zo weer leesbare pagina's te maken. Zijn werk eindigde toen de drukkerijen in de loop van de oorlog hun lood moesten inleveren en werden leeggehaald door de Duitse bezetter. Of misschien al eerder, hij werd met zijn vrouw en kinderen in 1942 op de trein gezet naar Auschwitz. Na aankomst werden zijn vrouw en kinderen waarschijnlijk direct vermoord, vermoedelijk heeft Aäron nog een jaar dwangarbeid moeten doen, in 1943 werd hij vermoord.
Mijn belangstelling voor Aäron is als buurtgenoot en omdat ik op mijn opleiding grafische vormgeving ook loden letters heb gezet. De vormgeving van het naambord voor Aäron is puur typografisch, met een getamponeerd lettertype geïnspireerd door het 'Betondorp' lettertype, onder meer te vinden op de gevel van het Brinkhuis.