Ida Marianna de Leeuwe-Speijer

Ida van der Lee

Het gezin Speijer woonde in de Blasiusstraat nummer 37, dat was aan de andere kant van het spoor, aan de kant van de Amstel. Ida Marianne was de vierde in het gezin. Haar drie broers boven haar hadden 'enkele' namen: David, Meijer en Joseph. Ida Marianne was de enige met een dubbele naam. Haar moeder overleed toen Ida 28 jaar was. Haar vader overleed 11 jaar later. Het huis is in november 1946 gesloopt, maar kennelijk in dezelfde stijl teruggebouwd als ik de foto van hoe het huis er nu uitziet, bezie. 

Over Ida was verder niet zo makkelijk iets te vinden, op de gezinskaart staat bij beroep: zonder. Dus ben ik gaan zoeken naar de plek waar ze kwam te wonen met haar man Louis: Blasiusstraat nummer 126 huis. Op de site van Joods Amsterdam staat dat rond 1915 de Slagerij van Gendering op dit adres gevestigd, die verkocht alleen rundvlees. Waarschijnlijk kreeg de winkel later een andere invulling  want haar man - Louise de Leeuwe - was meubelstoffeerder. Ze trouwde met Louis de Leeuwe in december 1924. Ze bleven kinderloos. 

In het aangrenzende pand, Blassiusstraat nummer 128 was kruidenierszaak van Fa. Mooij gevestigd. In verband met een nieuwe maatregel van de bezetter moest Mooij vanaf 1941 voortaan op zondag gesloten zijn. Natuurlijk was dit Joodse bedrijf op de sjabbat ook gesloten en in facto was de maatregel een vorm van het pesten van de Joodse Nederlanders. Het pand daarnaast op nummer 130 was de zaak van M. Gobes. Het werd in juli 1942 aangemerkt als Joodsch Lokaal. Of dat betekende dat de zaak gevorderd werd, of kon worden, weet ik niet. 

Op de woningkaart van Blasiusstraat 126 vind ik dat Louis de Leeuwe op 12 juli 1943 'verhuist' naar de Ben Viljoenstraat nummer 10. Er staat niet bij dat Ida Marianne mee verhuisde maar dat is wel aannemelijk. De Ben Viljoenstraat ligt namelijk in de Transvaalbuurt, de buurt waar vele joden naar toe gedirigeerd werden zodat ze makkelijker op transport gezet konden worden. 

De Blasiusstraat had vele joodse bewoners die uit Oost-Europa kwamen en die naar Amerika wilden emigreren maar in Amsterdam zijn blijven hangen. Volgens de zoekterm Blasiusstraat en slachtoffers 1940-1945 kom ik op Joodsmonument uit op 1370 slachtoffers. Uit die ene Amsterdamse straat!

Die aantallen en de hele procedure van uitsluiten, afvoeren en vermoorden: het blijft onvoorstelbaar. 

Bronnen: Joodsmonument, Amsterdams Archief, Joods Amsterdam.