Joel Bohemen

Simone Lamme

Joel Bohemen ("Jo") wordt op 15 november 1902 geboren in Groningen. Na Coenraad (1899) en Simon (1901) is hij de derde zoon van koopman Abraham Bohemen en zijn echtgenote Hinderina Boomstra. De broers zijn alle drie sportief. Ze doen aan gymnastiek en atletiek, maar Jo speelt ook wel eens een potje vuistbal. 

Hun vader wordt ziek en overlijdt in mei 1926 op 53-jarige leeftijd. Jo is dan 23. Uit de rouwadvertentie blijkt dat Coenraad en Simon inmiddels verloofd zijn, maar Jo nog niet. Dat verandert in november 1929, want dan verlooft Jo zich met Mien van der Horst. Maar tot een huwelijk met Mien is het nooit gekomen. 

Jo is 34 en nog ongehuwd als hij in 1937 verhuist hij naar Amsterdam. Hij werkt voor 'De Zwitsersche'; een grote wasserij en stomerij in Rijswijk. Eerst als chef-export en colporteur, en dan krijgt hij de kans om filiaalhouder te worden. 'De Zwitsersche' maakte juist in die periode een enorme ontwikkeling door; de fabriek was uitgebreid, de paarden en wagens hadden plaatsgemaakt voor moderne bestelbusjes, en nu werden overal in de wijde regio filialen geopend waar klanten hun was- en stoomgoed konden brengen en ophalen.

Op 8 maart 1939 trouwt Jo Bohemen in Amsterdam met Bloemina Elshof uit Groningen, en in april beginnen ze een filiaal van 'De Zwitsersche' op het adres Bilderdijkstraat 143. Ze wonen achter de winkel. Ook Jo's moeder, de weduwe Hindera Bohemen-Boomstra, verruilt dat jaar Groningen voor Amsterdam. Ze woont eerst een paar maanden in bij Jo en Bloemina en betrekt dan een huis in de Kinkerstraat. Gezellig dichtbij.

Maar dan begint de oorlog. Hoe Jo en Bloemina de eerste oorlogsjaren zijn doorkomen en hoe lang het filiaal nog in bedrijf is gebleven is niet bekend, maar in de zomer van 1942 moeten Jo en Bloemina hun huis aan de Bilderdijkstraat verlaten. Na enkele maanden in Kamp Westerbork worden ze op 11 mei 1943 'als gestraften' gedeporteerd naar Sobibor, waar ze op 14 mei, direct na aankomst, worden vermoord. 

Jo's moeder, zijn broers en hun gezinnen hebben de oorlog evenmin overleefd.

Op het adres Bilderdijkstraat 143 huis zit na de oorlog nog jarenlang een filiaal van 'De Zwitsersche'.