Israël Hamel
Geboren:
Amsterdam,
Vermoord:
Mauthausen,
Bereikte de leeftijd van
22 jaar
Beroep: Kleermaker
Vrolikstraat 97 III, Amsterdam
Naambordjes maken, een ritueel
Mijn man en ik besloten elk de twee mensen van een adres te maken en zelf te beslissen hoe we dat zouden doen.
Jouke nam Hijman en Betje van de begane grond; Denise nam Israël en Doortje van 3-hoog. We hadden een sterk gevoel dat deze vier mensen buren van elkaar waren, elkaar waarschijnlijk goed kenden en bij elkaar over de vloer kwamen.
We hebben de kleurenschema uit de tips goed kunnen gebruiken als basis voor hoe we de bordjes wilden maken. Jouke: Betje = groen: de kleur van het leven. Volgens Joodsmonument.nl (JM), schonk ze het leven aan (minstens) 7 kinderen (waarvan 6 in Auschwitz en Sobibor vermoord zijn). Hijman = bruin: mannelijk, outdoor, stoer. Volgens JM, was hij expeditieknecht. Denise: Israël = blauw: professioneel, zakelijk, kalmte. Volgens JM, was hij kleermaker.
Doortje = wit: puur, kuisheid, zuiverheid. Volgens de gezinskaart van het Stadsarchief, is zij op 8 april 1942 met David Roodenburg in Amsterdam getrouwd, en op 14 september 1942 in Auschwitz vermoord – eigenlijk nog een bruid!
We wilden deze vier Oosterparkburen niet alleen symbolisch terug naar huis brengen, maar ook naar hun levens terugbrengen en via deze naambordjes iets van hun leven teruggeven. Vandaar de tekeningen die hun dagelijkse leven illustreren:
Hijman: een bakfiets (voor de expeditieknecht)
Betje: een huisvrouw en moeder, de was ging waarschijnlijk nog toen ze plotseling weggehaald werd.
Israël: een klos garen (voor de kleermaker)
Doortje: een bruidsboeket plus een bruid en bruidegom onder de baldakijn (choeppa)
We zijn in totaal ruim drie uur bezig geweest.
De nazit De naambordjes zijn klaar en nu een foto op positie, d.w.z. Betje en Hijman op de begane grond en Israël en Doortje op driehoog. We ruimen de kranten en alles op en laten de bordjes naast elkaar in het licht van de kaarsjes de rest van de avond in de keuken liggen.
Terug in de huidige tijd Wij moeten inmiddels nog eten. En Denise bedenkt dat we nu, volgens het ritueel op het Kastanjeplein, bewust in onze eigen tijd terug moeten. We staan daarbij stil, Jouke bakt eitjes voor ons en we gaan eten voor de TV en kijken naar De Slag om Texas van Eelco Bosch van Rosenthal. Voordat we gaan slapen, blazen we de kaarsjes uit.
En nu vanochtend toen we naar beneden kwamen, lagen de naambordjes nog op de keukentafel. We begroeten deze buurtgenoten, en bedachten dat ze nu eigenlijk even bij ons logeren op weg naar huis. Vanmiddag zijn de kaarsjes weer aangestoken.