Isaak Belt

Johannes Belt

Als ik Isaak Belt zijn naam lees met daaronder de treurige berichtgeving: "Vermoord: Auschwitz, 7 september 1942" intrigeert het me: een ogenschijnlijk alleenstaande man, geboren in 1879 in Tartu, zuid-oost Estland, ruim 2.000 kilometer van Amsterdam, die tijdelijk, hoe lang?, woonachtig is geweest in Amsterdam in een herenhuis op de Keizersgracht om op 63-jarige leeftijd naar Westerbork vervoerd te worden en daarna als vee vervoerd te worden naar Auschwitz in Polen om vermoord, vergast, te worden.

Summiere gegevens Liro kaart

Isaak woonde op de Keizersgracht 260, het huis is gebouwd in 1749.

Het huis twee huizen verderop, Keizersgracht 264, is in 1877 speciaal gebouwd als een Hogere Burgerschool voor meisjes. In 1899 werden in verband met de toenemende leerlingaantallen ook de zolderruimtes van de nummers 262 en 260 erbij getrokken. Met op nummer 260 op de begane grond de firma Mauthe met klokken. De vraag is of Isaak Belt dit alles geweten heeft?

De HBS verhuisde in 1930 naar een nieuw gebouw in de Euterpestraat dat later tijdens de bezetting van de Nazi's door de Sicherheitsdienst, de SD, geconfisceerd is en gebruikt als hoofdkwartier. In datzelfde gebouw is ook Anne Frank geïnterneerd geweest.

https://archief.amsterdam/beeldbank/detail/df1b5342-a838-db10-5bbd-5f2244527654

Wat is er allemaal gebeurt in het leven van Isaak Belt? Wanneer kwam hij, alleen of met partner en familie aan in Amsterdam? Hoe lang heeft hij in Amsterdam gewoond ? Wat voor werk deed hij? Of hij alleenstaande was of getrouwd, kinderen had? We weten het allemaal niet.

Op maandagochtend 7 september 1942, een gewone dag met een gemiddelde temperatuur van 14.5 ℃ met zwakke wind uit zuid-westelijke richting, vindt er een Duits bombardement plaats op Schiedam en duizenden kilometers oostwaarts vallen Duitse divisies Leningrad, het vroegere en latere Sint Petersburg, aan.

Op diezelfde dag, in het praktisch tussen Schiedam en Leningrad gelegen Auschwitz, wordt door gruwelijk menselijk ingrijpen een ster van het hemelfirmament geplukt. Isaak Belt is na vergast te zijn waarschijnlijk tot as verbrand.

Is hij toen herdacht, later ooit herinnerd?

Was hij religieus, orthodox?

We weten het niet.

Daarom hier een Kaddisj-jatom, een kaddisj voor de rouwenden, voor Isaak Belt:

Moge zijn grote naam verheven en geheiligd worden in de wereld die hij geschapen heeft naar zijn wil.

Moge zijn koninkrijk erkend worden in uw leven en in uw dagen en in het leven van het gehele huis van Israël, weldra en spoedig. Zegt nu: Amen

Moge zijn grote naam gezegend zijn nu en voor altijd. Gezegend, geprezen, gevierd, en hoog en hoger steeds verheven Verheerlijkt, gehuldigd en bejubeld worde de naam van de Heilige, gezegend zij hij hoog boven iedere zegening, elk lied, lof en troost die op de wereld gezegd wordt. Zegt nu: Amen

Moge er veel vrede uit de hemel komen en leven! Over ons en over heel Israël. Zegt nu: Amen Hij die vrede maakt in zijn hoge sferen, zal ook vrede maken voor ons en voor geheel Israël Zegt nu: Amen