Joseph Walvisch

Naambordje: Nina Hofstede en Bas Slop, tekst: Gerda van 't Hoff

Joseph Walvisch heeft een bewogen leven gehad. Hij was de één na jongste van een gezin met zes kinderen. Toen hij 16 jaar oud was verloor hij zijn moeder en enkele jaren later zijn vader. Hij moest al jong zelfstandig zijn en zien te overleven, maar hij was een ondernemende man.

Joseph trouwde met Heintje, ze kregen zes kinderen. De eerste, Sientje, werd in 1908 in Amsterdam geboren. Daarna hebben Joseph en Heintje op verschillende plekken in Duitsland gewoond, waar zij nog vier kinderen kregen: Marie (1910), Klara (1911), Jacobus (Jaap)(1913) en Sofie (1914). Ze konden toch niet goed aarden in Duitsland en ze keerden weer terug naar Amsterdam. Daar vestigden ze zich in de Vrolikstraat, waar Alida (1917) werd geboren en Joseph in een grote loods een kolen- en petroleumhandel begon. Omdat er voldoende ruimte was, verhuurde hij ook karren en had hij een stalling waar venters veilig hun kar konden plaatsen.

Zoon Jaap hielp na schooltijd mee in het bedrijf, dat later toen hij trouwde, naar hem overging. Er moest hard gewerkt worden, maar volgens de bronnen was het bedrijf van Joseph en Jaap een mooi en betrouwbaar bedrijf.

In de eerste jaren van de oorlog waren er vooral de onderdrukking, de vernederingen, en werden joden steeds meer geïsoleerd van de rest van de bevolking. In juli 1942 begonnen de Duitsers pas echt met ‘Die Entlösung der Judenfrage’: het systematisch oppakken, gevangen zetten, afvoeren en vermoorden  van joden in de vernietigingskampen.  Joseph en Heintje werden op 25 september 1942 overgebracht naar Kamp Westerbork, waar zij drie dagen later op de trein naar Auschwitz werden gezet. Op 30 september kwamen ze aan, op 1 oktober 1942 werden zij vermoord.

Geen van de kinderen heeft de oorlog overleefd, zij zijn vermoord in Auschwitz of Sobibor. Hun zoon Jaap heeft een poos met zijn gezin ondergedoken gezeten in de Haarlemmermeerpolder. Jaap werd verraden voor kopgeld. De verrader kreeg 7,50, Jaap werd vermoord in Auschwitz. Zijn dochter Channa, die ook ondergedoken heeft gezeten, overleefde de oorlog. 

Bronnen: Joodsmunument.nl, Westerborkportretten.nl, Wikipedia/lijsten jodentransporten, Holocaust Encyclopedia/Amsterdam