Mary Fransman-van der Stam

jn

Dit is de informatie die ik heb kunnen vinden over het  leven van Mary Fransman-van der Stam. 

Op 12 december 1941 is er een aankondiging van de verloving van Mary met boekhouder Jo (Jonas Samuel) Fransman (Rotterdam, 1913). Deze Jo was een broer van de schoonzus van Mary. De broer van Mary, Isidore, is omgekomen bij het bombardement in Rotterdam. Isidore en de zus van Jo, Caroline, hadden een kind. Jo en Mary gaan wonen in Den Haag bij de ouders van Jo, Benedictus en Pauline Fransman aan de Stuyvesantstraat 196. Daar wonen ze in april 1942 nog steeds. 

Nadat de tweede man van Caroline is opgepakt bij een razzia, duiken ze eind 1942 onder in Tilburg: de ouders van Jo in de Blazoenstraat 4, en Mary, Jo in de Slotstraat 8.  En Caroline in de leenherenstraat. Op 21 oktober 1943 wordt iedereen opgepakt door de Tilburgse politie nadat ze zijn verraden. De zus van Jo wordt later vrijgelaten, zij blijkt later joden te hebben verraden om niet gedeporteerd te worden. De ouders van Jo worden in Auschwitz op 18 november 1943 omgebracht.

Mary is hoogzwanger en wordt doorgestuurd naar het Elisabeth ziekenhuis. Het zou mogelijk een operatieve ingreep worden.ze blijft daar onder bewaking. Ze bevalt uiteindelijk wel in het ziekenhuis.

Op 1 november 1943  wordt om 10:30 uur hun dochter Jopie Pauline Fransman geboren. Vader Jo wordt een paar uur toegelaten. Op 22 november worden Mary, Jo en Jopie op transport gezet naar Den Haag en daarna naar Westerbork. Op 8 februari 1944 vertrekken ze naar Auschwitz waar Mary en Jopie op 11 februari 1944 zijn omgebracht. Jo sterft op 30 juni 1944  “ergens in Midden-Europa”.  Alle broers en zussen van Mary zijn na de oorlog dood, alleen haar ouders en Caroline met haar kindje overleven. Ook nog een andere zus en broer van Jo.

Bronnen: 

https://wikimiddenbrabant.nl/Fransman-van_der_Stam,_Mary

https://www.oorlogslevens.nl/tijdlijn/Mary-Fransman-van-der-Stam/01/83821?lang=nl

https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00446/60536c1e-a136-11e8-828a-00505693001d

https://www.joodsmonument.nl/nl/page/122538/mary-fransman-van-der-stam

gemeentearchief tilburg,