Jan Petalo

naambordje door Raaid van het Summa College

Jan Petalo kwam uit een Roma familie, paardenhandelaren die in wagens door Europa trokken. De naam Petalo betekent hoefijzer in het Romanes. In 1909 schreef Jans grootvader Joseph zich als eerste Rom in in Den Haag, als acrobaat. Een dag later doet ook Kori, Josephs oudste zoon, dat met zijn vrouw en vijf kinderen, waaronder Jan.

In 1938 is Kori de eerste Rom die neerstrijkt op 'het Paardenveld' een kampje bij IJsselstein. Als in mei '44 de politie een geheime brief ontvangt met de opdracht voor een algehele razzia op 16 mei in de woonwagenkampen in Nederland, om alle Roma en Sinti op te pakken en naar Kamp Westerbork te brengen, wordt de familie Petalo gewaarschuwd door verzetsstrijders en weet in de nacht van 15 op 16 mei met paard en wagen te vluchten. Door een gebroken wiel worden ze alsnog 25 km van IJsselstein opgepakt. Daags na aankomst in Westerbork worden ze in veewagons op transport naar Auschwitz gezet: 27 Roma, 215 Sinti en 3 woonwagenbewoners zijn zo uit Nederland weggevoerd. Van hen keren er slechts 32 terug.

Alle uit IJsselstein weggevoerde Roma zijn in de kampen vermoord.

bron: Peter Jorna op Oorlogsbronnen – Hoe ook in IJsselstein de zigeunervervolging zichtbaar was