David van Dijk

G. Barlag

Aron van Dijk, de vader van David, vestigde zich in 1904 in Amsterdam als houder van een informatie- en incassobureau. In datzelfde jaar trouwde hij met Kaatje Bin, zij kregen twee kinderen Anna en Jacob. In 1919 overlijdt Kaatje en hertrouwd Aron met Sara Sousa. Zij gaan wonen in de Jodenbreestraat 16. David van Dijk werd als eerste kind uit het tweede huwelijk geboren in 1922 gevolgd door Maurice. 

Op 4 september 1944 vertrekt de laatste trein uit Westerbork naar het concentratiekamp Theresienstadt. Onder de 1000 slachtoffers is David van Dijk. Hij overlijdt op 23 februari 1945 in Mauthausen, een concentratiekamp in Oostenrijk. Hij zal daar tewerkgesteld zijn. In Mauthausen moesten de gevangenen werken in de steengroeve. De gevangenen kregen nauwelijks te eten en er heersten veel ziektes. De nazi's waren zeer gewelddadig tegen de gevangenen, zij mishandelden en sloegen of schoten gevangenen dood. 

David liet een vrouw en een kindje van 2 jaar achter: Anna Maria. Het meisje en haar moeder - beiden in juli 1944 gearresteerd -kwamen vrij. Beiden overleefden de oorlog. 

Zeer wel mogelijk is David verraden door zijn halfzuster: Ans van Dijk. Na haar arrestatie op haar onderduikadres werkte  Ans als Vertrouwenspersoon voor het Bureau Joodsche Zaken van de Amsterdamse politie.  Zij ging op het aanbod van de rechercheurs in om adressen en namen door te geven van Joodse onderduikers om zo haar eigen leven te redden. In die functie heeft zij tientallen Joden opgespoord en verraden. Het is bewezen dat zij haar broer Jacob met zijn gezin heeft aangegeven. Ans verraadde dit gezin als eerste nadat zij was opgepakt. Ook de familie van haar vriendin gaf zij aan. Na de oorlog is zij veroordeeld tot de doodstraf. Zij is de enige vrouw die werkelijk geëxecuteerd is in Nederland na de oorlog. Wrang is dat zij zelf Joods was en homoseksueel. Een andere gereformeerde verraadster kreeg amnestie. Andere daders waren in 1960 weer op vrije voeten. 

Bron: Boek van Koos Groen: "als slachtoffers daders worden".