Rolf Peter Stern
Geboren:
Krefeld,
Vermoord:
Sobibor,
Bereikte de leeftijd van
10 jaar
Artilleriestraat 18, Breda
Rolf Peter werd op 14 september 1932 geboren in Krefeld, Duitsland. Zijn vader, Walter Stern, was firmant bij zijn grootvader, Ludwig Hartog, eigenaar van een lederwarenfabriek in de stad Goch. Rolf Peter woonde daar samen met zijn vader en zijn moeder Klara Gompertz-Stern.
Joodse kinderen mochten in Duitsland, veel eerder dan in Nederland, in de jaren '30 niet meer naar openbare scholen, speeltuinen of zwembaden. Het gezin vluchtte eind 1938/begin 1939 naar Breda, waar ze, tot de inval in 1940, tijdelijk de vrijheid kregen in het openbaar. Op foto's is de familie te zien in een zwembad in Nijmegen, Rolf Peter met zijn ouders, en een ander portret met zijn tante en oom.
Invasie in Nederland
Na de invasie werden ook hier in Nederland de vrijheid, waardigheid en autonomie van de Joodse bevolking ontnomen. Op veel plekken verschenen borden “Joden verboden”. Het gezin moest gedwongen een tijdje in Waspik wonen en kon vanaf eind 1941 weer terug naar Breda. Zij woonden toen in de Artilleriestraat, die nu Irenestraat heet. Rolf Peter ging in 1942 naar de Joodse School.
De vader van Rolf Peter werd opgepakt op 3 juli 1942, omdat hij een radio-ontvanger in huis had. Hij werd opgesloten in Kamp Haaren. Van daaruit werd hij op 13 augustus 1942 naar Kamp Amersfoort gestuurd.
Rolf Peter en zijn moeder Klara (of Claire) kregen eind augustus een deportatie-oproep:
--- OPROEPING! ---
U moet zich voor eventuele deelname aan een, onder politietoezicht staande, werkverruiming in Duitschland
voor persoonsonderzoek en geneeskundige keuring naar het doorgangskamp Westerbork, Hooghalen, begeven.
Daartoe moet u op 28 augustus 1942 om 20 uur
op verzamelplaats Den Bosch, Mulo school, Korte Havenstraat 5 aanwezig zijn.
---
Klara, de moeder van Rolf Peter, heeft naar aanleiding van deze brief zelfmoord gepleegd. Dat gebeurde in de nacht van 26 op 27 augustus 1942. Vader Walter is waarschijnlijk vanuit Amersfoort naar Auschwitz gedeporteerd. Hij is op 5 september 1942 op 39-jarige leeftijd vermoord in concentratiekamp Mauthausen.
De 9-jarige Rolf Peter was hoogstwaarschijnlijk bij zijn moeder in huis, toen ze zichzelf van het leven beroofde. De ochtend daarna zorgde de directeur van de chroomleerfabriek waar de vader van Rolf Peter werkte, en die tevens voorzitter van de Judenrat was, ervoor dat Rolf Peter van de deportatielijst werd gehaald.
Helaas geen goede afloop
Rolf Peter werd opgehaald door een nicht van zijn vader Walter uit Rotterdam. De familie Van Iterson had al twee jonge kinderen en nam Rolf Peter op in het gezin. Helaas kreeg hij na zeven maanden alsnog een deportatie-oproep. Hij kwam op 10 april 1943 aan in Kamp Westerbork. Daar verbleef hij nog 3 maanden, voordat hij op 20 juli 1943 werd gedeporteerd naar vernietigingskamp Sobibor. Dit treintransport was het laatste transport van Westerbork naar Sobibor.
De treinreis duurde vier dagen. Uit bewaard gebleven verhalen blijkt dat dat een verschrikkelijke reis moet zijn geweest. Opeengepakt in de veewagen moest iedereen op de grond zitten of staan. Er was meestal een emmer water en een emmer die iedereen als toilet kon gebruiken. Net als bijna alle andere 2209 mensen op dit transport werd Rolf Peter direct na aankomst vergast. Op dat moment was hij 10 jaar oud.
Klara (Claire) Stern-Gompertz is begraven in Oosterhout op een joodse begraafplaats. Walter Adolf Stern is vermoord in concentratiekamp Mauthausen, Oostenrijk.
Kindermonument
In april 2013 werd in Rotterdam het Joods Kindermonument onthuld, met de namen van 686 kinderen, ter nagedachtenis aan de 686 Rotterdamse kinderen jonger dan 12 jaar, die in 1942 en 1943 vanuit Loods 24, van waaruit de deportaties plaatsvonden, naar Westerbork en van daaruit op transport naar Auschwitz en Sobibor gingen. Opvallend is dat Rolf Peter de enige is die daarop staat met woonplaats Breda.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bronnen:
De tekst is gebaseerd op de bevindingen en teksten van Ruth Warrener. Zij heeft meerdere kind-slachtoffers uit Goch een gezicht gegeven op deze website.
Fotografie:
1. Portret Rolf Peter Stern - www.photos.yadvashem.org item 14096427
2 en 3. Familie in recreatiezwembad Wylermeer in Nijmegen in 1938 - www. wp.ge-mittelkreis.de/jukinder/SternRolfPeter/
4. Rolf Peter met zijn vader en moeder - www. wp.ge-mittelkreis.de/jukinder/SternRolfPeter/
5. Rolf Peter met zijn vader, opa en oma -www. wp.ge-mittelkreis.de/jukinder/SternRolfPeter/
