Sara van Kreeveld-Cohen

Naambordje: Criss Esser, tekst: Gerda van 't Hoff

Sara van Kreeveld-Cohen (36) woonde samen met haar man Aron (35) en de kinderen Bernard (8) en Isaac Aron (11) in de Vrolikstraat op nummer 70, op de derde en bovenste verdieping. De Vrolikstraat was een ’Joodse’ straat, zoals veel straten in de Oosterparkbuurt. De buurt trok veel joodse mensen uit de Amsterdamse binnenstraat aan, vooral arbeiders, ambachtslieden en veel diamantbewerkers.

In januari1943 werd Konzentrationslager Herzogenbusch - ook wel Kamp Vught - door de SS in gebruik gesteld voor het vasthouden van joden, verzetsstrijders en andere ‘Haftlungen’. In het eerste half jaar werden Sara, Aron, Bernard en Isaac Aron, en ook Isaac (57) de vader van Aron in Vught geplaatst. De omstandigheden waren erbarmelijk. Veel gevangenen overleden als gevolg van ziekten en ontberingen. De kinderen werden apart geplaatst en zagen hun ouders niet. Dat leidde al snel tot vreselijke situaties, de kinderen werden ‘lastig’ gevonden en veel van hen waren doodziek. Op  6 en 7 juni 1943 werden alle nog aanwezig joodse kinderen - 1296 -  met hun moeder op transport gesteld. Onder het mom dat ze zouden worden overgeplaatst naar een speciaal kinderkamp, gingen ze in veewagens naar Westerbork en vandaar naar Sobibor waar ze op de dag van aankomst werden vergast. Zo ook de kinderen Bernard en Isaac Aron, samen met Sara, Aron en opa Isaac. Zij zijn met het op één na laatste transport naar Sobibor - transport nummer 18 met 2209 mensen op 13 juli 1943 - uit Westerbork vertrokken en allen zijn na aankomst op 16 juli in Sobibor vermoord.

In Kamp Vught staat ter herinnering aan deze kindertransporten het Monument der Verloren Kinderen, waar elk jaar rond 6 en 7 juni een herdenking plaatsvindt.

Bronnen: joodsmonument.nl; oorlogslevens.nl; sobibor.org; wikipedia.org. ‘Mensen, macht en mentaliteiten achter het prikkeldraad’ een historisch-sociologische studie van concentratiekamp Vught 1943-1944. A.M.S. Meeuwenoord, UvA-DATE 2011.