Maria Anna Catharina Gompers

Saskia Dellevoet

Er is één fotootje van Anna Maria Catharina Gompers gepubliceerd op Joodsmonument.nl. Als ik haar zie, is mijn eerste indruk een hittepetitje met een guitige blik in haar ogen. Je kunt op de site ook lezen dat Anna Maria Catharina Gompersze één van de kinderen van het beruchte kinderstransport was, dat in juni 1943 vanuit Kamp Vught via Kamp Westerbork naar vernietigingskamp Sobibór ging. Haar roepnaam was Marieke. Ze is 6 jaar geworden. Alleen al het gegeven dat dit kindertransport ooit heeft plaatsgevonden, is voor mij iets zo onbegrijpelijks. Ik voel de behoefte Marieke, deze kinderen, ja alle vermoorde mensen te herdenken opdat we ze laten weten dat we de gruwelijkheden niet mogen vergeten. Daarom doe ik mee. 

Het verhaal van het gezin van het gezin Gompers-Hollander is onderzocht en opgetekend door de neef van mevrouw Hollander, Rinus Versluis. Het is te lezen in een themanummer van historietilburg.nl. Toen ik het meisje koos, wist ik dat nog niet.  

Vader Joseph Gompers 
De vader van Marieke heette Joseph Gompers (1901-1943) en kwam uit Gouda. In Tilburg stond hij op de markt. Hij heeft de technische school gedaan, was elektricien van beroep en verkocht en repareerde elektrische  apparaten. Ik kan me zo voorstellen hoe zo’n marktkraampje of kar eruit zag en ook dat dit een precieze man geweest moet zijn. Zou Marieke dat precieze met haar 6 jaar ook al in zich hebben gehad?

Moeder Paulina Hollander
Vader Joseph trouwde met Paulina Hollander (1905-1943) uit Antwerpen. Zij had Mulo gedaan en haar akte MO Frans gehaald. Ik bedenk dat Marieke van haar moeder ook wel eens wat Frans gehoord zal hebben. Paulina stond als koopvrouw op de markt. Zou dat een belevenis voor Marieke geweest zijn? Ik bedoel, de geur van de markt, roepende mensen, drukte van kopers, de reuring.

Zus Anneke
Marieke was het tweede kind. Ze had een zusje, Anna dat Anneke genoemd werd. Marieke was de jongste. Ze was vier jaar jonger dan Anneke. De zusjes zaten op de openbare school in de Korte Schijfstraat, totdat Joodse kinderen geen onderwijs meer mochten volgen op een openbare school. 

Anna Paulownastraat
Hun gezin heeft in de Veemarktstraat gewoond en ook in de Anna Paulownastraat wat tegenwoordig het Koningsplein is. Ik weet niet zeker of Marieke of Anna Maria Catharina ook op beide adressen heeft gewoond. De opa en oma van Marieke, de ouders van moeder Paulina, woonden ook in de Anna Paulownastraat. Ze woonden een paar huizen verderop.  

Wanhoopsdaad 
Marieke, Anneke en moeder Paulina, moesten hun vader en man missen vanaf juli '42, omdat Joseph naar Nijverdal was gestuurd. Hoe wanhopig moet Paulina zich met de meisjes hebben gevoeld! Je leest dat ze zich zo’n negen maanden later, in april ’43, als vrijwillig heeft aangemeld bij Kamp Vught. Volgens de bronnen zaten ze daar een paar maanden. In juni moesten alle moeders en kinderen, dus ook Marieke, Anneke en moeder Paulina, weg uit Kamp Vught. Ze werden gedeporteerd naar Kamp Westerbork. Zaten ze in een bus of veewagen? Marieke moet wel bang geweest zijn en natuurlijk al die tijd haar vader enorm gemist hebben. Vader Joseph zat ook in Kamp Westerbork volgens de gegevens. Zou ze haar vader nog gezocht hebben? Kon dat wel? Wat ze niet wisten was dat hij in concentratiekamp Auschwitz op 28 februari ’43 vermoord is. Dus al vóór dat Marieke, haar zusje en moeder in Kamp Westerbork waren. Zijzelf zijn op het kindertransport van Kamp Vught via Kamp Westerbork naar vernietigingskamp Sobibór gestuurd. Ze gingen daar op vrijdag 11 juni 1943 waarschijnlijk meteen door naar de gaskamers.

De neef van Paulina heeft het initiatief heeft genomen voor struikelstenen voor het gezin. Dat is een mooie gedachte. Ik herdenk mee, als dat mag, niet alleen voor Marieke en haar gezin maar voor alle andere vermoorde en omgekomen mensen en de nabestaanden, opdat we ze nooit mogen vergeten. 

Gebruikte bronnen:

https://www.historietilburg.nl/
https://www.joodsmonument.nl/
https://wikimiddenbrabant.nl/Categorie:Struikelstenen_in_Tilburg

Ik hoop dat ik niemand voor het hoofd stoot met deze pagina en de keuze voor dit meisje en haar familie. Ik heb bovenstaande bronnen gebruikt en hoop dat er geen fouten ingeslopen zijn.