Pinas Cohen

Anne-Marie de Leeuw

Pinas Cohen wordt op 2 april 1895 in Breda geboren als jongste van zes kinderen van Hartog Cohen uit Breda en Betje Pinas Levie uit Zuidland. Zijn vader was koopman en dat wordt Pinas ook, in manufacturen: textielgoederen, speciale stoffen van linnen, katoen, zijde of wol.

Op 8 april 1929 trouwt Pinas in Rülzheim met Hildegard Schönberger. Zij is in 1898 in Rülzheim geboren en op haar twintigste uit Duitsland naar Nederland gekomen om als dienstmeisje te werken in Amsterdam. Vijf jaar later is ze teruggegaan. Na hun trouwen gaan ze in Breda wonen, eerst op de  Korte Brugstraat 9a en vanaf augustus 1933 wonen zij op de Haagdijk 251a. Vader Hartog Cohen woonde bij hen in 1929. Later, in 1934, heeft ook Jenny, een oudere zus van Hildegard een tijdje bij hen ingewoond.

Pinas en Hildegard krijgen twee kinderen. Van het eerste kind, een zoon uit 1932, zijn de gegevens niet openbaar, maar hij heeft de oorlog overleefd. Hun dochter, Johanna Henny Cohen, wordt geboren op 7 januari 1938. Als vijfjarige komt ze in Kamp Vught terecht. De Duitsers plaatsten kinderen daar in aparte barakken, waar ze begeleid werden door onbekwame mensen. Het is er vuil, eten is er te weinig en wat er is, is van slechte kwaliteit. Veel kinderen worden ziek, zo ook Johanna. Ze overlijdt op 26 april 1943, 's avonds rond half elf. Haar moeder, Hildegard, wordt in juni 1943 in Sobibor vermoord.

Pinas wordt vermoord op 31 maart 1944 ergens in Midden-Europa. Zijn overlijden wordt in 1952 ingeschreven. We mogen aannemen dat ook hij een slachtoffer is van de Cosel-transporten. Op weg naar Kamp Auschwitz stopte de trein op het goederenstation van de plaats Cosel. Alle mannen die nog konden werken, werden uit de trein gehaald en verdeeld over verschillende kampen in de buurt. Zieken en zwakken werden terug de trein in gestuurd. De genoteerde datum van overlijden is bij allen gelijk.

Pinas' broers en zussen 

Antje, die in 1882 geboren werd, trouwde met Samuel de Roode en ging in Rotterdam wonen.

Judith uit 1883 trouwde met Mozes (Max) van Gelder. Van hun gezin overleefde een dochter uit 1921, Rose de Liema-van Gelder, de oorlog. Zij is in 1950 naar Amerika geëmigreerd en heeft een document over haar leven nagelaten.

Esther uit 1886 trouwde met Barend Deen. Zij is in 1925 in Alkmaar overleden. 

Marcus Samuel uit 1888 huwde Regina Goudsmid en van hun gezin overleefde Aaltje Henriëtte Stofkoper-Cohen uit 1919 de oorlog.

Elisabeth uit 1891 trouwde met Jacob Stern uit Meppel. Beiden zijn vermoord.

Bronnen: eigen foto; Stadsarchief Breda; www.nmkampvugt.nl; www.oorlogsbronnen.nl; Standesamt & Friedhofswesen Rülzheim