Petrus Christianus Maria Hamburger

Gemeente Sint-Michielsgestel

Petrus Hamburger, ook wel bekend als Pieter de Man, was de zoon van Eva Hamburger-Kalker en schrijver Herman de Man. Pieter werd op 2 augustus 1942 met zijn moeder, zijn twee zusjes Anneke en Magdaleentje en zijn broertje Jochie opgepakt in Berlicum. Zijn broer Jan werd in Rijswijk gearresteerd.

Pieter en zijn familie behoorden tot een groep van circa 400 katholieke Joden die als vergelding voor het voordragen van een protestbrief (het Herderlijk Schrijven) in katholieke kerken op 26 juli 1942 werden opgepakt.

Volgens de officiële bronnen is Pieter via Kamp Amersfoort en Kamp Westerbork op 7 augustus naar Auschwitz getransporteerd. Daar is hij op 9 augustus 1942 vermoord. Hij werd 11 jaar. Ter herinnering aan Pieter is een struikelsteen geplaatst voor zijn ouderlijk huis aan Beekveld 26 in Berlicum. In 1943 werd de familienaam veranderd in De Man.

Pieter wordt in Berlicum ook herdacht met het monument Kinderen De Man. Het monument voor de Kinderen De Man in Berlicum (gemeente Sint-Michielsgestel) is een plaquette van brons. Op de gedenkplaat staan in het midden vier kinderen afgebeeld die elkaar in angst omhelzen. Ook slingert er een spoorrails over de plaat. De tekst op de plaquette luidt:

‘ANNEKE, JOCHIE, MAGDALEENTJE EN PIETER DE MAN AUSCHWITZ MCMXLII.’

‘… EN NIMMER TERUGGEKEERD.’

Over het herdenkingsbordje

In het plankje van Pieter is zijn naam gebrand en de jaren waarin hij leefde. Links het wapen van de gemeente Sint-Michielsgestel, rechts een beertje. Het beertje staat symbool voor het feit dat de kinderen nog niet volwassen waren. Ook is het een verwijzing naar de beer van Berlicum. 

Bronnen:

Nationaal Comité 4 en 5 mei
Joodsmonument .nl en
WO2 Biografieën Netwerk Oorlogsbronnen