Rebecca van Ooijen-Voltijn

het naambordje is gemaakt door Desi

Op de portretfoto van Rebecca op het joodsmonument kijkt een gesoigneerde jonge dame zelfbewust de camera in. Rebecca werd geboren op 5 februari 1889 in Den Bosch als tweede dochter van Meijer Voltijn (geboren in Norg in 1852, overleden in Den Bosch in 1922) en Mietje de Jong (geboren in Den Bosch in 1857, daar overleden in 1913). Ze trouwde op 12 september 1919 met Wilhelmus Petrus van Ooijen (zie foto), die sigarenmaker als beroep opgaf. Haar beroep was koopvrouw, net als dat van haar moeder. Haar man komt in het Bossche adresboek van 1943 voor als ‘winkelier galanterieën’, waarschijnlijk stond de stijlvolle Rebecca tot haar overlijden mee in de zaak.

Rebecca was dertig toen ze trouwde, haar man was vier jaar jonger. Haar getuige was broer Jacob, die toen 36 was. Zowel Rebecca als Jacob hadden een niet-Joodse huwelijkspartner (Jacob trouwde in 1909 in Den Bosch met Catharina Kooijmans uit Roermond). Hun gemengde huwelijken kan de reden zijn geweest waarom hen niet het lot van hun broers en zus trof: Everdina (geboren in 1882), Abraham (1885), Louis (1892), Jacques (1896), Benjamin (1898) en Salomon (1899) zijn allen in 1943 in Auschwitz vermoord.

In twintig jaar tijd trokken Rebecca en haar man vanuit adressen aan de noordkant van de Bossche Markt (Lange Tolbrugstraat 13 en 11, Suikerstraat 1) via de Ridderstraat, een zijstraat naast het Stadhuis, naar de straat geheten Achter het Stadhuis. Dat was niet het laatste adres; in de oorlog woonden ze in het pand aan de Hinthamerstraat 170, waar Rebecca’s broers Salomon en Benjamin inwoonden tot ze werden opgepakt en op 10 augustus 1942 op transport werden gesteld. Rebecca is overleden op 31 juli 1942 op de betrekkelijk jonge leeftijd van 53 jaar en werd ter aarde besteld op de Joodse begraafplaats in Vught.

Bronnen

Erfgoed ’s-Hertogenbosch, geboorteregister, archiefnummer 50, inventarisnummer 3821, aktenummer 106.

Joods Historisch Museum, Documentenverzameling, D005109.

J.W. Martens, "Stamboom Martens IJsselstreek", database, Genealogie Online (https://www.genealogieonline.nl/stamboom-martens-ijsselstreek/I143680.php: 13 april 2024), foto Wilhelmus Petrus van Ooijen (1893-1951).

Ernest Verhees, ‘“Gewoon” doorgaan’, in ‘Wegens bijzondere omstandigheden…’, ’s-Hertogenbosch in bezettingstijd 1940-1944, red. Theo Hoogbergen et al., Alphen aan de Maas, Uitgeverij Veerhuis, 2008, p. 93.