Max Polak

Simone de Groot

Max was 20 jaar toen hij op 28 februari 1943 in Auschwitz werd vermoord. Tot het moment van zijn deportatie woonde hij met zijn ouders en een broer of zus op de Lorentzkade in Haarlem. Uit de online archieven blijkt dat Max als enige van zijn gezin de oorlog niet heeft overleefd. 

Max was schoenmaker van beroep en lid van de joodse Wandelclub in Haarlem. Op Joodsmonument.nl vond ik een foto van een vrolijke groep jongens en meisjes met wandelschoenen aan, poserend in het Brouwerskolkpark in Overveen. Vanuit zijn huis wandelde Max daar waarschijnlijk zo naar toe. De wandelclub ziet eruit als een stel vrienden die vertrouwd met elkaar zijn. Op de foto slaan sommige vrienden een arm om elkaar heen en er wordt uitbundig gelachen. Zou Max verliefd zijn geweest op één van hen? En hoeveel paar schoenen van zijn wandelvrienden en -vriendinnen zou Max gemaakt of gerepareerd hebben?

Van niet iedereen op de foto staat de naam vermeld. De vier die wel vermeld staan -inclusief Max-, zijn allemaal vermoord in Auschwitz. Zij werden respectievelijk 17, 18 en 20 jaar oud. 

Voor Max maakte ik een naambordje met een leeg paar schoenen en de tak van de foto op het Brouwerskolkje. Ik trok mijn wandelschoenen aan en liep met het bordje in mijn handen van mijn huis naar zijn huis. Daar heb ik hem symbolisch terug naar huis gebracht. Er was een jongeman in het huis aan het klussen, die er binnenkort gaat wonen. Ik heb hem verteld over Max. Opdat we blijven beseffen hoe belangrijk vrijheid, gelijkheid en mededogen zijn.