Hanna de Wilde-Smeer

Loes Kemperman

Hanna Smeer werd in 1876 geboren in Schoterland als dochter van Nathan Smeer en Engeltje Vellekooper. Zij trouwde op 07 oktober 1896 te Schoterland met Jakob de Wilde uit Sneek. Het echtpaar is kinderloos gebleven. Over een werkzaam leven van Hanna zelf is niets bekend.

Haar man Jacob was bij de Joodse gemeente actief als slachter, besnijder en chazan, dat is voorzanger tijdens de Joodse gebedsdiensten. Hij was in 1908 naar Suriname vertrokken om daar voor de Joodse gemeenschap te werken in de synagoge. Hanna had zich later bij hem gevoegd. Jakob werkte hier bijna 20 jaar. In 1927 keerden ze samen weer terug naar Nederland, eerst werd Jakob een korte periode chazan in Elburg en later, begin 1929, werd hij als zodanig aangesteld in Tilburg. Daar betrokken ze het pand tegenover de synagoge: Willem II straat 18.

In juni 1941 werd Jakob de Wilde nog gehuldigd omdat hij vijftig jaar chazan was. Dat er zich in de periode die volgde zulke donkere wolken boven Jakob en Hanna de Wilde zouden samenpakken, konden zij toen nog niet weten. Toch zouden ook zij slachtoffer worden van de nazigruwelen.

In eerste instantie waren zij en haar man vanwege Jakobs’ werk voorzien van een ‘Sperr’ (voorlopige vrijstelling van deportatie). Bekend is dat er een inboedel-inventarisatie plaatsvond van hun huis aan de Willem II-straat 18 op 3 september 1942. Deze inventarisatie ging vooraf aan de huisuitzetting en werd uitgevoerd in opdracht van de Hausraterfassung. Men stuurde veel van de geroofde meubels naar Duitsland. Ook eigenden andere instanties of individuen zich iets toe. Het huis had twee woonkamers en vier slaapkamers. Op de zolder noteerde men: 'waardeloze spullen'. In de kleinste slaapkamer trof de ambtenaar 'rugzak (gepakt) (2)' aan. Het echtpaar was blijkbaar al gereed voor een gedwongen vertrek naar Kamp Westerbork.

Jakob en Hanna de Wilde werden op 1 juni 1943 naar Kamp Vught gedeporteerd, tussen 1 en 8 juni 1943 van Vught naar Westerbork gebracht, en op 8 juni van datzelfde jaar weer van Westerbork naar Sobibor. Daar kwamen ze drie dagen later aan. Ze werden direct vergast. Hanna de Wilde werd 69 jaar oud, haar echtgenoot 69 jaar.