Bloeme Leeda

Apolonia Alders

Bloeme Leeda, jouw laatste adres in de van Ostadestraat is een paar stappen voorbij het huis waar ik al bijna vijftig jaar woon. Ik ken je huis, ik ken de kamers. Het is zoals het mijne. En daar woonde je met je man en je kinderen. Ik stel me voor dat je broer en zussen heel wat keren de trap op zijn geklommen als ze je kwamen opzoeken. Ik heb hun namen opgezocht: Sara, Aäron, Heintje, Betsy en Sophia. Ik ken ook de trap.

Je ging scheiden, jouw man en de twee kinderen verlieten het huis. Je bleef achter met je dochter Sophia. Misschien was dat wel fijn en hadden jullie het goed samen. Ik probeer me je leven voor te stellen, maar weet heel weinig van je. Ik ken de Ruysdaelkade vlak om de hoek, die je kon zien via de ramen van de voorkamer. En ik weet zeker dat je vanaf je balkonnetje aan de achterkant van je huis over dezelfde tuinen uitkeek als ik nu nog. Die dingen zijn niet veranderd, alles staat er nog. Alleen een beetje aangepast of verbouwd.

Stonden de bomen, die zijn nu heel hoog zijn, er al? We hebben actie gevoerd om ze te behouden. De rij scholen in de Rustenburgerstraat begrenzen de tuinen onveranderd. Elke dag hoorde je het speelkwartier als een golf van lawaaierige vrolijkheid, dat keurig een kwartiertje aanhield.  

Toen wij hier net woonden begin jaren zeventig hoorden wij dat geluid ook. Toen was het al vijfentwintig jaar na de oorlog, die jij niet overleefde. En je broer en al je zussen niet en je kinderen niet, behalve eentje. Je werd vermoord, net als je vijftienjarige dochter Sophia, in Auschwitz, op 30 september 1942.  Het is onvoorstelbaar wat jullie samen hebben moeten meemaken.