Crowdfunding en het verhaal achter plankjes
Beste herdenker, het kan zijn dat je via mijn andere mailing deze nieuwsbrief al hebt ontvangen. Dan hoef je deze niet te lezen.
Na een week is eenderde van het streefbedrag van de crowdfunding bereikt. De teller staat op € 2025,-. Dank alle donateurs! Wil je Namenennummers.nl ook financieel ondersteunen? Klik dan op crowdfunding.
Maar herdenken is ook een vorm van ondersteunen hoor en nog meer als je er anderen bij betrekt! Je hebt er in elk geval plankje voor nodig. In deze nieuwsbrief vertel ik je over het idee achter de plankjes, waar ze precies vandaan komen en dat het zo'n waardevol fysiek element is in dit project.
Misschien een workshop
Gisteren was ik verheugd te zien dat een donateur een doos plankjes als beloning wilde. Ah, denk ik gelijk, misschien een workshop! Deze donateur heeft een buitenwerkplaats in de Wieringermeer. En daar in de buurt is ook het Joods Werkdorp Wieringermeer dat in 1934 is opgericht om Joodse vluchtelingen uit Duitsland en Oostenrijk een opleiding te geven, maar waar de Duitse bezetters in 1941 een einde aan maakten. Ze schreef dat een actrice die bij hen komt spelen veel verhalen heeft over haar vader en het Joods Werkdorp. Zelf had ik al eerder contact met een man uit Alkmaar die onderzoek doet naar de bewoners uit dit werkdorp en had ik al twee bewoners van het dorp gekozen om te herdenken, omdat zij na de ontruiming in 1941 in mijn geboorteplaats de Beemster terechtkwamen als boerenhulpen. Als er een workshop in de Wieringermeer komt dan ga ik daar mijn naambordjes maken. Het zijn lijntjes die samenkomen en ik probeer dat bij elkaar te krijgen.
Het verhaal achter de plankjes
Het idee om houten plankjes te gebruiken voor de naambordjes heb ik meegenomen van het lokale Namen en Nummers op het Kastanjeplein. In 2021 lagen daar alle 2800 naambordjes van onze buurt. Gruwelijk indrukwekkend.
De plankjes worden geleverd door Stadshout, die omgewaaide of gekapte bomen uit Amsterdam verzameld om ze te recyclen tot producten die terug kunnen keren in de stad. Van picknicktafels tot doodskisten. Het idee dat de plankjes van Amsterdamse bomen afkomstig zijn, voert me naar het gedachtengoed van kunstenaar Armando. Hij verweet de bomen rond Kamp Amersfoort schuldig te zijn aan het leed daar plaatsvond. Ze hadden alles gezien en niets gedaan. Tja, dan kijk je ineens anders naar oude bomen. Wat hebben die allemaal gezien? Zagen de bomen in Amsterdam het leed van de bezette stad met de razzia's en de hongerwinter? We weten dat de nieuwste lichting plankjes afkomstig zijn van de bomen die gekapt zijn voor het nieuwe Namenmonument aan de Weesperstraat. Wat zullen die gezien hebben daar bij het Waterlooplein waar zoveel Joden woonden. Of zijn de bomen van na de oorlog? Grote kans omdat in de hongerwinter veel bomen gekapt zijn voor brandhout.
Hoe dan ook, de plankjes brengen je terug naar de oorsprong en het is een fysieke schakel tussen het digitale herdenken en het fysieke herdenken. De plankjes worden gezaagd, getransporteerd, gedistribueerd, uitgereikt, gehaald, geschuurd, beschilderd of betekend, getoond, bewaard en gekoesterd. Hout is levend materiaal, het is warm, het is mooi, het heeft jaarringen, knoesten en onregelmatigheden. Het brengt mensen samen om ze te beschilderen. Als je bezig bent met schuren, schilderen en ontwerpen, ontdek je weer wat het is om creatief bezig te zijn, dat je even in je verbeelding mag wonen en dat je iets moois wilt maken. Je bent trots, tevreden, blij of je baalt dat het niet gaat zoals je wilt. Het is er allemaal.
De gekapte bomen bij Stadshout en de gezaagde plankjes
Waar kun je plankjes afhalen?
Dus beste lezer heb ik je genoeg geïnspireerd om plankjes te halen en met anderen te gaan herdenken? Er komen steeds meer afhaalpunten bij. Onlangs heeft ook het Kenniscentrum van het Joods Cultureel Kwartier zich geschaard in de lijst. Je vindt er alles over Joodse kunst, cultuur en de geschiedenis van de Joden in Nederland. Ook in Breda zijn er vier afhaalpunten bijgekomen in bibliotheken, onze vertrouwde kenniscentra.
En ook bij boekhandel Jimmink aan de Rooseveltlaan in de Rivierenbuurt kun je plankjes ophalen. Het is een van de leukste boekwinkels van Amsterdam en zeer betrokken bij thema's als jodenvervolging. De winkel zit vlakbij het huis waar Anne Frank woonde. Dus wie pakt daar de handschoen op om een workshop en misschien zelfs een kleine herdenking te organiseren bij het beeld van Anne Frank? Ik stel met liefde mijn atelier beschikbaar voor een workshop. Dat geldt ook voor andere buurten als je geen geschikte locatie hebt.
Ik hoop van harte dat ik je op het herdenkspoor hebt gezet. Heb je vragen, ideeën of opmerkingen, mail gerust naar contact@namenennummers.nl. Dank voor het lezen.
Naambordjes maken bij WG-kunst in Amsterdam Oud-West
Groeten Ida van der Lee
ook namens Sieneke, Gustaaf, Annemiek en Astrid.